Selasa, 20 Januari 2015

PANTUN MELAYU


Makan sirih berpinang tidak,
Pinang ada di bawah tangga;
Makan sirih mengenyang tidak,
Kerana budi dan bahasa.

Kain bersuji di atas atap,
Sudah dikelim baru dipakai;
Kalau sudi tuanku santap,
Sirihnya kering pinangnya kotai.

Ada sirih ada pinang,
Nanti gambir dengan kapur;
Sudah dipilih sudah dipinang,
Hanya menanti ijab kabul.

Ambil buluh di rumpun jering,
Jering bersanggit dibatang pinang;
Kalau jalak lawan biring,
Belum tentu kalah menang.

Apa guna pokok pinang,
Daun hijau kuning padi;
Apa diingat apa dikenang,
Gunung dikejar takkan lari.

Bangun tidur lalu berenang,
Naik rakit batang pinang;
Habis tali sambung benang,
Kumbang terbang bukan senang.

Hujan reda ribut berdengung,
Tanam pinang di kaki tangga;
Jangan dinda duduk termenung,
Sapu tangan pengganti kanda.

Batang pinang akarnya licin,
Batang cangkah akarnya mati;
Orang bertunang bertukar cincin,
Kalau berkasih bertukar hati.

Berbekal sirih pergi ke Jedah,
Buah kedondong kirim kembali;
Bercerai kasih bukannya mudah,
Hendak bergantung tidak bertali.

Buah pinang tumbuh di parit,
Pucuk rebung tepi ruang;
Untung tuah kalau baik,
di mana tercampak tidak terbuang.

Buah pinang berbelah dua,
Sayang dibelah oleh Cik Dayang;
Apa dikenang sanak saudara,
Memang sudah nasib berdagang.

Buah pinang dipegang-pegang,
Bawa mari kampung Cik Daud;
Bila ingat diriku dagang,
Air mata jatuh ke lutut.

Buah pinang dalam pagar,
Mari jual anak Melayu;
Air tenang jangan ditawar,
Jadi gelombang saya tak tau.

Cik Saad membeli pinang,
Pinang dibeli Kampung Sena;
Puan ingat saya kenang,
Baru boleh kawan lama.

Cak royak makan sirih,
Sirih ada dalam padi;
Rupa elok tak payah pilih,
Ikut suka dalam hati.

Dari dulu pinang seribu,
Hingga sekarang pinang sebatang;
Dari dulu pengajar ibu,
Hingga sekarang pengajar datang.

Dari dulu pinang seribu,
Baru sekarang pinang sekati;
Dari dulu ditimang ibu,
Baru sekarang menimbang diri.

Datuk Perdana mengupas upih,
Limau manis dalam cerana;
Saya laksana kertas putih,
Boleh ditulis sebarang warna.

Daun lebat beribu-ribu,
Tindih-menindih batang pinang;
Cari akal dengan tipu,
Tembak seperti peluru petunang.

Hati-hati pinang rasa,
Pinang muda makan pipit;
Sampai hati meninggal saudara,
Tidak mengenang barang sedikit.

Tanam pinang rapat-rapat,
Biar senang puyuh berlari;
Kalau dipinang-pinang tak dapat,
Pujuk-pujuk ku bawa lari.

Ibu kapur di lembah paya,
Tebang kelam dicuaca redup;
Sirih sekapur persembahan saya,
Minta disimpan seumur hidup.

Intan baiduri di dalam puan,
Gelang suasa dalam raga;
Bila ku pandang wajah mu tuan,
Bagai terpandang pintu syurga.

Jatuh upih jatuh seludag,
Jatuh mari di laman kami;
Nasi putih lauk udang,
Mari makan bersama kami.

Kalau hendak main keriku,
Kaca remuk dalam puan;
Kalau tidak jadi di situ,
Hati remuk kerana tuan.

Kalau ke sini tumbang kerajni,
Habislah ranap pokok pinang,
Kalau begini rupanya janji,
Bilalah cakap boleh dipegang.

Makan sirih berpinang tiada,
Pinang ada di Bukit Batu;
Tengok ke kiri ke kanan tiada,
Inilah saya yatim piatu.

Sungguh hitam si putik manggis,
Sirih kuning dalam tepak;
Sungguh hitam dipandang manis,
Putih kuning pengubat edah.

Membeli sirih dari pekan,
Mengasah kapak menuju kebun;
Hati kasih kepada tuan,
Sehari tak nampak rasa setahun.

Mengail ikan di bawah batang,
Ikan siakap kata senangin;
Tiga bulan abang tak datang,
Sirih dihantar dilayang angin.

Pinang tua beraga-raga,
Pinang muda lebihlah lagi;
Orang tua mengada-ngada,
Orang muda lebihlah lagi.

Pisau lipat di dalam puan,
Mari lambung di atas atap;
Sudah lama dendamkan tuan,
Ditunjuk jari namun tak dapat.

Pisau raut membelah pinang,
Parang mengerat pokok papaya;
Karam di laut boleh direnang,
Karam di darat apa upaya.

Putik pauh dari permatang,
Sayang selasih dalam puan;
Lagi jauh kami datang,
Kerana kasih kepada mu tuan.

Saya tak tahu pukul rebana,
Telunjuk patan saya tekankan;
Saya tak tahu sirih makna,
Sirih diunjuk saya makankan.

Sayang kedelat pinang keladi,
Pelepah jangan ditunggangkan;
Sirih mahal pinang dibeli,
Sepah jangan dibuangkan.

Sayang sirih dari seberang,
Pokok mengkudu dahannya tinggi;
Seorang kasih seorang sayang,
Bagai hempedu lekat di hati.

Serindit bulunya bengkok,
Bengkok sampai ke jari kaki;
Minta sirih diunjuk rokok,
Kalau rokok mana api.

Sirih gagang tumbuh di batu,
Buluh hutan buatkan galah;
Kasih sayang tak boleh tentu,
Jodoh pertemuan di tangan Allah.

Sirih kuning pinang kedatun,
Bawa mari rotan tawar;
Putih kuning menjadi racun,
Hitam manis menjadi penawar.

Sirih kuning gagang menguning,
Mari tanam belukar sana;
Seri sirih naik ke kening,
Seri pinang naik ke muka.

Rumah besar di Sungai Rambai,
Tiangnya sampai delapan puluh;
Makanlah dulu sirih cabai,
Sirih ditanam belum tumbuh.
Sirih kuning gagang layu,
Hentam panas sembilan bulan;
Sirih kuning hajat aku,
Hendak bertemu dengan tuan.

Sirih puan depan tangga,
Menyambung datang orang merhaban;
Tanya puan dijawab duka,
Bunga di jambangan telah kepunyaan.

Sirih tidak pinang tidak,
Pinang muda dalam bilik;
Kasih tidak kenang tidak,
Saja hamba berulang-alik.

Tanam pinang tanam kelapa,
Tanam selasih lumpur liat;
Bercerai tungng tidak mengapa,
Bercerai kasih jangan dibuat.

Tatang puan tatang cerana,
Tatang duduk Seri Rama;
Datang tuan datanglah nyawa,
Datang duduk bersama-sama.

Tebas ladang tanamkan kobis,
Tanam sirih buatkan para;
Berapa tenang hati terhiris,
Murung sedih terimbas juga.

Makan sirih berpinang tidak,
Pinang ada di atas batu;
Sudah dipilih dipinang tidak,
maklumlah saya dagang piatu.
Tepak ini buatan Palembang,
Mari di alas dengan kertas;
Jangan adik berhati bimbang,
Benda di tangan tidak terlepas.

Tepak sirih di tepi dapur,
Buat pelantar di rumah Tok Penghulu;
Minta sirih barang sekapur,
Buat ubat hari rindu.

Air pasang limpah ke pasar,
Tanam pinang kelapa mati;
Di manalah tuan belajar,
Pandai mencari isyarat hati.

Buah pinang dalam celepa,
Buah nipah dibuat pengat;
Tuan senang jangan lupa,
Sudah susah baru beringat.

Burung enggang silang bersilang,
Nampak pipit sama rata;
Sudilah sirih sekapur seorang,
Itulah asal pembuka kata.

Ceriti pinang ceriti,
Cerana di atas papan;
Sirih ini sirih pengganti,
Kalau sudi silalah makan.

Keceti pinang keceti,
Cerana di atas puan;
Sirih saya sirih meranti,
Tahu makan tahu simpan.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar